Ο τρόπος που εκλέγονταν σε ξεχωριστή κάλπη μέχρι και το 2019 οι πρόεδροι και τα μέλη των Τοπικών Συμβουλίων των Κοινοτήτων, δυστυχώς με τον καινούργιο νόμο είναι πλέον παρελθόν, παρόλο που είχε την καθολική αποδοχή των αιρετών και των πολιτών. Ο τρόπος αυτός έδινε αυτονομία των τοπικών εκπροσώπων από τον σφιχτό κομματικό εναγκαλισμό των κεντρικών ψηφοδελτίων του Δημοτικού Συμβουλίου και έδινε την δυνατότητα σε κατοίκους των χωριών να βγουν μπροστά και να αντισταθούν στον μαρασμό και την φθίνουσα πορεία των χωριών τους. Η κυβέρνηση της ΝΔ επιλέγοντας ένα συγκεντρωτικό και αντιδημοκρατικό μοντέλο διαχείρισης, επέλεξε να υποτάξει όλη την εκπροσώπηση κάτω απ’ το κεντρικό ψηφοδέλτιο στραγγαλίζοντας στην ουσία όποιες ανεξάρτητες και υγιείς δυνάμεις μπορούσαν να ξεπηδήσουν μέσα από τα σπλάχνα των μικρών τοπικών κοινωνιών. Επέλεξε την λογική του «νικητή Δημάρχου» που τα παίρνει όλα για να μπορεί να διοικεί, με τους δικούς του θα πρόσθετα εγώ. Έτσι μετά από μια περίοδο αβεβαιότητας και παλινωδιών στις 6 Απριλίου η κυβέρνηση επανέφερε με νόμο το εκλογικό σύστημα του 2014 για τις Κοινότητες με όριο μονομελών ή τριμελών Συμβουλίων τους 200 κατοίκους αυτή τη φορά αντί τους 300, όριο που ίσχυε από το 1997. Παρά δε και τις τελευταίες τροποποιήσεις του νόμου που τελικά δίνει το δικαίωμα εκλογής του προέδρου σε αυτόν που θα πάρει τους περισσότερους σταυρούς σε τοπικό επίπεδο, παραμένει ο περιορισμός ότι οι υποψήφιοι για τα τοπικά συμβούλια θα πρέπει να σταβλιστούν στο κεντρικό ψηφοδέλτιο των Υποψηφίων Δημάρχων.

Όσοι υποστηρίζουν την ενδοδημοτική αποκέντρωση και την χρηστή διαχείριση με την συμμετοχή των κατοίκων, οφείλουν να απορρίψουν το αντιδημοκρατικό κατασκεύασμα της κυβέρνησης και να υποστηρίξουν ένα διαφορετικό μοντέλο αυτοδιοικητικής διαχείρισης. Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να γίνει επαναφορά των αυτοτελών τοπικών ψηφοδελτίων σε κάθε κοινότητα, όπως επίσης είναι αυτονόητο ότι πρέπει να γίνει ξεκαθάρισμα σε ότι αφορά τους πόρους και τις αρμοδιότητες των τοπικών Κοινοτήτων και άρση της «δυνητικής ευχέρειας» του Δημάρχου για όσες εξ αυτών ισχύει.

Είναι πραγματικά θα μπορούσε να πει κάποιος ζήτημα εθνικής προτεραιότητας και ζήτημα επιβίωσης. Τα χωριά μας που πρέπει και μπορεί να είναι η ραχοκοκαλιά του πρωτογενούς τομέα φθίνουν καθημερινά σε σημείο που πολλά εξ αυτών να είναι σχεδόν ακατοίκητα τον χειμώνα. Το πρόβλημα επιδεινώνεται αναντίρρητα από το συγκεντρωτικό μοντέλο που φρενάρει την όποια απόπειρα για αναζωογόνηση. Οι πόροι, πενιχροί δυστυχώς, που διατίθενται από την πολιτεία κατευθύνονται προς το «φαίνεσθαι» των κομματικών και μικροκομματικών συμφερόντων και όχι προς τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και των δημοτών. Είναι πρόσφατο το φαινόμενο σε πολλούς Δήμους, και στους δικούς μας εδώ, κονδύλια για την αποκατάσταση των ζημιών απ’ τον «Ιανό» για παράδειγμα, να κατευθύνονται με αδιαφάνεια και με κριτήρια εκλογικού οφέλους σε ασφαλτοστρώσεις σε σοκάκια που κατοικούν «πολιτικοί φίλοι» και όχι σε σπίτια που γκρεμίζονται…

Το καμπανάκι του κινδύνου για την ερήμωση της υπαίθρου και των χωριών μας, μας το χτύπησε και μάλιστα πολύ δυνατά η τελευταία απογραφή του 2021. 11.500 στον Δήμο Καρπενησίου και 13.500 κάτοικοι στον Δήμο Μακρακώμης και μάλιστα οι περισσότεροι να εντάσσονται στην λεγόμενη τρίτη ηλικία. Η μείωση από την προηγούμενη απογραφή του 11 γύρω στο 25% περίπου, ίσως και παραπάνω. Χωριά με 20 με 15 και με 30 κατοίκους, φιγουράρουν στον πίνακα της νέας απογραφής σκορπώντας θλίψη στους λίγους θαρραλέους ντόπιους .

Η συγκράτηση των κατοίκων της υπαίθρου απαιτεί πρωτίστως την σχεδιασμένη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος, από κράτος, περιφέρεια και δήμους καθώς και την βελτίωση της ποιότητας ζωής με τις αναγκαίες υποδομές των κατοίκων που παραμένουν και κατοικούν σε δύσκολες συνθήκες στα αποψιλωμένα χωριά μας. Έως ότου όμως όλα αυτά υλοποιηθούν από την κεντρική εξουσία, οφείλουμε σε τοπικό επίπεδο να αναλάβουμε πρωτοβουλίες ώστε να καθιερώσουμε ένα διαφορετικό μοντέλο τοπικής διαχείρισης και δημοτικής διοίκησης. Πιο συγκεκριμένα:

1. Οικονομική στήριξη και χρηματοδότηση των τοπικών συμβουλίων από τον Δήμο, για να αντιμετωπισθούν προβλήματα της καθημερινότητας και εννοείται πολύ μεγαλύτερη από την υφιστάμενη «παγία» όπως την λένε οι πρόεδροι. Είναι αυτονόητο ότι τα Τοπικά Συμβούλια πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερες αρμοδιότητες στον σχεδιασμό και την υλοποίηση.
2. Διεκδίκηση προγραμμάτων ΕΣΠΑ χωρίς πληθυσμιακούς φραγμούς για την υλοποίηση έργων ύδρευσης-αποχέτευσης σε Κοινότητες ακόμα και με την μορφή των συνενώσεων. Δεν είναι δυνατόν Κοινότητες με διακόσιους και τριακόσιους κατοίκους όπου έχουν ακόμη παραμείνει να μην έχουν νερό ή στους υδραύλακες εντός οικισμού να ρέουν βοθρολύματα, χωρίς να συγκινείται κανείς.
3. Προτεραιότητα στην αγροτική οδοποιία και στις υποδομές που αφορούν την κτηνοτροφία, την μελισσοκομία, το κάστανο, το καρύδι, το φιστίκι, τα τυριά και τα άλλα τοπικά προϊόντα. Χτυπητό και χαρακτηριστικό παράδειγμα αδιαφορίας και αντιαναπτυξιακής πολιτικής, είναι περίπτωση των Δήμων Καρπενησίου και Μακρακώμης που μέσω της «Ενεργειακής Κοινότητας» που σύστησαν με σύμπραξη, σκοπεύουν να στήσουν φωτοβολταϊκό πάρκο με καθεστώς ΣΔΙΤ σε χορτολιβαδική έκταση εκατό περίπου στρεμμάτων στην περιοχή Νεραϊδοβούνι, εκδιώκοντας στην ουσία τους κτηνοτρόφους της περιοχής και στερώντας τους την δυνατότητα να βοσκούν τα κοπάδια τους!!!
4. Εκπόνηση μελετών για την ένταξη των Δήμων της περιοχής μας και μεμονωμένων Κοινοτήτων ακόμα και σε προγράμματα αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και υλοποίησης όπως το πολυδιαφημιζόμενο «στρατηγικό σχέδιο ορεινότητας» που αφορά σύμφωνα με υπάρχουσες εξαγγελίες, δράσεις για 225 ορεινούς Δήμους και 2158 Κοινότητες. Η πίεση προς την κεντρική εξουσία θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να υλοποιηθεί το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό εργαλείο χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ ή και από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και να μην μείνει στα χαρτιά ως προεκλογική φωτοβολίδα.
5. Στήριξη τοπικών πολιτιστικών δραστηριοτήτων που θα ξαναπιάνουν το νήμα της παράδοσης και θα διαφυλάσσουν την πολιτιστική μας κληρονομιά.

Αυτά είναι λίγα από τα πολλά που μπορούν να γίνουν, ζωτικής σημασίας όμως για την επιβίωση των τελευταίων παρεπιδημούντων στις εσχατιές της πατρίδας και της δικιάς μας περιοχής. Μπορούν να γίνουν και άλλα τόσα αν συνομολογήσουμε και ειδικά όσοι ζούμε στα άγονα κορφοβούνια, ότι το διακύβευμα, είναι να αντιστρέψουμε την κατάσταση. Διαφορετικά για μια ακόμα φορά θα επιβραβευτεί η εγκατάλειψη, η κοροϊδία, τα κούφια λόγια, οι φιλόδοξοι πολιτικάντηδες που κάνουν προσωπική καριέρα μέσα σε έναν καμένο τόπο και οι αντιλαϊκές πολιτικές που βάζουν μπροστά το κέρδος και το όφελος έναντι των ανθρώπων.

Είμαστε ήδη στο και πέντε…

*Στη φωτογραφία του “εξωφύλλου”: “Συνεδρίαση αυτοδιοίκησης”, έργο Σεμερτζίδη

Απρίλιος 2023

Κώστας Μαστροκώστας