Η Αφροδίτη, φοιτήτρια της Νομικής σχολής είχε πολλές κατακτήσεις, όχι μόνο εξαιτίας του κάλλους αλλά κυρίως για την έντονη προσωπικότητά της. Την περίοδο της πανδημίας και του εγκλεισμού, παραδόξως οι κατακτήσεις συνεχίστηκαν για την επίγεια θεά του έρωτα.

Ο Άρης, πρωτοετής φοιτητής στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, που διέμενε σε διαμέρισμα ακριβώς απέναντι από την Αφροδίτη αναζητούσε αφορμές για επικοινωνία. Η έξοδος για άθληση, το σκυλάκι που έβγαζε βόλτα, το μικρό μίνι μάρκετ δίπλα στο πάρκο ήταν ό,τι έπρεπε για να έρθουν πιο κοντά. Παράλληλες σκέψεις και προβληματισμοί για την εργαλειοποίηση της πανδημίας από την εξουσία, οι κοινές μουσικές και το ενδιαφέρον για την Πολιτική, τους έκαναν ανθεκτικούς στον περίεργο εγκλεισμό. Για την Αφροδίτη, η κατάκτηση του Άρη εν μέσω πανδημίας έβαψε τη ζωή της στα χρώματα του ουράνιου τόξου. Ομοίως, για το νεαρό ήταν ο απόλυτος έρωτας στο γκρίζο των συνθηκών της πανδημίας. Τώρα τα θυμούνται και γελάνε. Για τον λόγο αυτό, πρόσφατα ξεκαρδίστηκαν στα γέλια, όταν λόγω των καταλήψεων αλλά και προκαταλήψεων, άκουσαν τις δηλώσεις του κ. Φώτη Μάρη. Ο πρύτανης του Δημοκρίτειου με σοβαρό ύφος δήλωσε ότι για να μη χαθεί το εξάμηνο λόγω των καταλήψεων πάρθηκε απόφαση η εξεταστική να γίνει εξ αποστάσεως, με όλα τα σχετικά πρωτόκολλα, μια από τις κατακτήσεις της πανδημίας. Σημειώνεται, ότι η Σύνοδος των Πρυτάνεων (23-1-2024) έγινε με τηλεδιάσκεψη, άλλη μια κατάκτηση της πανδημίας. Γιατί άραγε;

Στην ανακοίνωση μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:

«Με προτεραιότητα την ομαλή ολοκλήρωση του εξαμήνου ελήφθη η απόφαση για τις ψηφιακές εξετάσεις» τόνισε ο πρόεδρος της Συνόδου των Πρυτάνεων και Πρύτανης του Δημοκρίτειου, Φώτης Μάρης.

Συγκεκριμένα, ανέφερε στην ΕΡΤ: «Ήταν μια ομόφωνη απόφαση. Το κλίμα ήταν πολύ εποικοδομητικό. Συζητήσαμε όλα τα θέματα τα οποία έχουν δημιουργηθεί από τις καταλήψεις και νομίζω πάρθηκε μια απόφαση με προτεραιότητα την ομαλή ολοκλήρωση του εξαμήνου σπουδών αλλά και την έναρξη του επόμενου. Και αυτό ακριβώς θα υλοποιήσουμε τις επόμενες μέρες».

Εξάλλου, σχετικά με το πώς θα υλοποιηθούν διαδικτυακά οι εξετάσεις, είπε: «Η υποδομή είναι διαθέσιμη. Είναι μια από τις κατακτήσεις που είχαμε στην περίοδο της πανδημίας. Αυτή τη στιγμή και αξιοποιώντας την εμπειρία εκείνων των χρόνων, καλούμαστε να εφαρμόσουμε συγκεκριμένα πρωτόκολλα, να παρθούν συγκεκριμένες αποφάσεις. Και αυτό ακριβώς κάνουνε οι Σύγκλητοι των Πανεπιστημίων που ξεκίνησαν ήδη και συνεδριάζουν».

Μετά από τα νεανικά γέλια του φοιτητικού ζεύγους, η κατάσταση σοβάρεψε επικίνδυνα στο άκουσμα της έκφρασης ότι η τηλεκπαίδευση-τηλεξέταση είναι μια από τις κατακτήσεις της πανδημίας!

Γλώσσα λανθάνουσα τ` αληθή λέγει; Τι ακριβώς εννοούσε ένας πρύτανης άνθρωπος; Στο λόγο του πρυτανεύει η λογική ή αστειευόταν για να καλμάρει τα πνεύματα; Ή μήπως ακολουθούσε το πνεύμα της εποχής για «Ελεύθερα Πανεπιστήμια» όπως ονομάζει το προτεινόμενο νομοσχέδιο η Νέα Δημοκρατία; Άραγε πώς όριζε ο κύριος Φώτης Μάρης, ο πρύτανης των πρυτάνεων, την Ελευθερία στην Παιδεία; Εξάλλου, όπως ο ίδιος δήλωσε «άσυλο στα ελληνικά πανεπιστήμια δεν υπάρχει πλέον». Ελευθερία χωρίς άσυλο υπάρχει; Η Αφροδίτη λίγο έλειψε να μπερδευτεί. Αλλά ως τελειόφοιτη της Νομικής γνώριζε το Σύνταγμα από την καλή και από την ανάποδη και δεν έπεσε εύκολα στην παγίδα της ψευδεπίγραφης ελευθερίας. Καθημερινά, μαζί με το Δίκαιο παρακολουθούσε τους δίκαιους αγώνες στα πανεπιστήμια και τις σχολές για την υπεράσπιση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας, σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας και το άρθρο 16, παράγραφοι 4 και 5:

4. Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικάεκπαιδευτήρια. Tο Κράτος ενισχύει τους σπουδαστές που διακρίνονται, καθώς και αυτούς που έχουν ανάγκη από βοήθεια ή ειδική προστασία, ανάλογα με τις ικανότητές τους.

5. H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Kράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους. Συγχώνευση ή κατάτμηση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να γίνει και κατά παρέκκλιση από κάθε αντίθετη διάταξη, όπως νόμος ορίζει.

Eιδικός νόμος ορίζει όσα αφορούν τους φοιτητικούς συλλόγους και τη συμμετοχή των σπουδαστών σ’ αυτούς.

Στο πλαίσιο αυτό, οι φοιτητές διερωτήθηκαν, αφενός γιατί δεν προηγείται η πολυσυζητημένη αναθεώρηση του άρθρου 16, που για τόσα χρόνια αποτελούσε προϋπόθεση για την ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων και αφετέρου γιατί οι καθηγητές του Συνταγματικού Δικαίου δεν εκφράζουν δημόσια τις θέσεις τους επί του προκειμένου ζητήματος. Μήπως σε τελευταία ανάλυση, όπως μερικοί ισχυρίζονται, το Ευρωπαϊκό Δίκαιο είναι υπερκείμενο του Ελληνικού Συντάγματος; Επομένως για ποια ελευθερία μιλάμε; Για να παραμείνουν σταθερές οι αξίες και να μη χάσουν οι λέξεις το νόημά τους, κανένα νομικό τέχνασμα ή ερμηνεία δεν μπορούσε να ξεγελάσει τους φοιτητές με τον όρο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο».

Αυτό το πανεπιστήμιο που προετοιμάζεται, κυριολεκτικά δεν είναι Ελεύθερο αλλά νεοφιλελεύθερο, που βαφτίζεται «μη κρατικό»! (απελευθερωμένο απ’ τα δεσμά του κράτους) και μη κερδοσκοπικό; (με δίδακτρα και όχι δωρεάν). Για τους παραπάνω λόγους αυτό το νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση δεν θα περάσει. NoPasaran. Οι φοιτητικές καταλήψεις δεν είναι υποκινούμενες από συγκεκριμένες πολιτικές ομάδες ή κόμματα, όπως ισχυρίστηκε ο πρύτανης που δήλωσε ξεκάθαρα ότι:

«Οι καταλήψεις είναι υποκινούμενες. Εκπορεύονται από συγκεκριμένες πολιτικές ομάδες ή πολιτικά κόμματα – είναι σαφές αυτό. Και γι’ αυτό ακριβώς εμφανίζονται συντονισμένα. Επομένως, όσοι επιλέγουν αυτή την κλιμάκωση, ας αναλάβουν και την ευθύνη. Στις σύγχρονες δημοκρατίες, τα θέματα συζητούνται και δεν γίνονται ακραίες ενέργειες. Υπάρχει ο σεβασμός της πλειοψηφίας. Και η πλειοψηφία είναι ξεκάθαρο ότι θέλει τα πανεπιστήμια ανοιχτά».

Αυτές οι καταλήψεις δεν υποκινούνται αλλά εμπνέονται από την παράδοση και τα οράματα της γενιάς του 114, της γενιάς της Νομικής και του Πολυτεχνείου, της νέας γενιάς που δεν σκύβει το κεφάλι και αντιστέκεται, αγωνίζεται για Ψωμί, Ελευθερία, Δημόσια και δωρεάν Παιδεία.

Μάλλον ο κύριος Φώτης Μάρης ως νέος και φιλελεύθερος αγνοεί αυτές τις γενιές. Οι εκπαιδευτικοί,οι φοιτητές και οι αγρότες που αγωνίζονται στην πρώτη γραμμή ενάντια στη νεοφιλελεύθερη πολιτική δεν προβαίνουν σε ακραίες ενέργειες γιατί συντάσσονται με τα δίκαια αιτήματα της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Το σύνθημα του Πολυτεχνείου «Εργάτες, Αγρότες, Φοιτητές» είναι επίκαιρο και διαχρονικό.

Η Αφροδίτη και ο Άρης μαζί με άλλους συμφοιτητές συμμετείχαν στις πορείες,τις συγκεντρώσεις και τον δημόσιο διάλογο για το τι σημαίνει ελεύθερο και ανοιχτό πανεπιστήμιο. Με αφορμή την έκφραση περί ανοιχτού πανεπιστημίου η Αφροδίτη θυμήθηκε πως το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο που λειτούργησε με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και με δίδακτρα στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά τμήματα -καταργώντας στην πράξη τη δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση- ήταν το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο! (Το Ε.Α.Π., που ιδρύθηκε με το άρθρο 27 παρ. 1 εδ. α` του ν. 2083/1992, είναι αυτοτελές και πλήρως αυτοδιοικούμενο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα και λειτουργεί με τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου. Τελεί υπό την εποπτεία του Κράτους, η οποία ασκείται από τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι φοιτητές επιβαρύνονται για την απόκτηση του απαραίτητου εκπαιδευτικού, πληροφοριακού και υλικού αξιολόγησης και συμμετέχουν στις ιδιαίτερες δαπάνες επικοινωνίας, που συνδέονται με την εφαρμογή του συστήματος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Εξάλλου όπως ορίζει ο σχετικός Νόμος οι πόροι του Ε.Α.Π μεταξύ των άλλων προέρχονται από: τη συμμετοχή των φοιτητών στις δαπάνες που συνδέονται με την εφαρμογή του συστήματος της εξ αποστάσεως διδασκαλίας, η διαχείριση της οποίας διενεργείται εξ’ ολοκλήρου από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Ιδρύματος).

Τη λογική της ιδιωτικοποίησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με το Ε.Α.Π. ακολούθησε η επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα των περισσότερων τμημάτων των πανεπιστημίων της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό προετοιμάστηκε η αντίστοιχη επιχειρηματολογία της εκσυγχρονιστικής σοσιαλδημοκρατίας (Κώστας Σημίτης, Γεώργιος Παπανδρέου) και στη συνέχεια της νεοφιλελεύθερης δημοκρατίας (Κυριάκος Μητσοτάκης). Τα τελευταία τριάντα χρόνια διαμορφώθηκαν σταδιακά και μεθοδικά οι όροι, οι προϋποθέσεις και τα επιχειρήματα για τις ιδιωτικοποιήσεις σε όλους τους τομείς. Τον καιρό της παγκοσμιοποίησης, το Κεφάλαιο ετοιμάστηκε για νέες κατακτήσεις με επιχειρήματα, στην υπηρεσία του «επιχειρείν». Μετά την οικονομική κρίση και «χρεωκοπία» (2010) ήρθε και η Πανδημία (2020) με τις νέες κατακτήσεις της…

Οι φοιτητές θυμήθηκαν τις εξ αποστάσεως «κατακτήσεις» της πανδημίας: Τηλεκπαίδευση, τηλεργασία, τηλεδιάσκεψη, τηλεγνωριμίες, τηλεψηφοφορία, τηλεαγορά στην ελεύθερη αγορά. Ο όρος «ελευθερία» -φιλικός στους λαούς- αξιοποιήθηκε δεόντως για να δώσει το στίγμα της νέας εποχής. Από την «Επιχείρηση Ελευθερία» με τα εμβόλια έως τα «Ελεύθερα Πανεπιστήμια» και την ιδιωτικοποίηση των πάντων, ένα τσιγάρο δρόμος.

Τον δρόμο προς την «Ελευθερία» άνοιξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τα δυο διαγγέλματα (11 και 22 Μαρτίου 2020). Οι φοιτητές τέσσερα χρόνια μετά θυμήθηκαν τον πρωθυπουργό στην αρχή της πανδημίας να κηρύττει την χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης αναστέλλοντας τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα για λόγους δημόσιας υγείας. Συγκεκριμένα με το διάγγελμα της 22ας Μαρτίου περιόρισε από την 6η πρωινή της 23ης Μαρτίου τις μετακινήσεις των πολιτών λέγοντας: «Το κράτος οφείλει κατά το Σύνταγμα να μεριμνά για την υγεία των πολιτών και να παρεμβαίνει όταν η άσκηση της ατομικής ελευθερίας υπερβαίνει τον συνταγματικό της σκοπό και απειλεί την κοινωνία». Με αυτό το σκεπτικό και αφού το κράτος μεριμνά για τη δημόσια υγεία, γιατί δεν δείχνει την ίδια ευαισθησία και για τη δημόσια παιδεία τώρα που απειλείται;

Φαίνεται ότι ο φιλελευθερισμός έχει τις προτιμήσεις του και τις κατακτήσεις του… Από τότε οι κατακτήσεις της πανδημίας συνεχίζονται και εφαρμόζονται με όλους τους καιρούς και για κάθε περίσταση. Όπως για τις καταλήψεις και κάθε είδους κακοκαιρίες που απειλούν το σύστημα… Στο πλαίσιο αυτό χαρακτηρίστηκαν παράνομες οι καταλήψεις των σχολών και νόμιμη η εξ αποστάσεως εξεταστική /εξ αποστάσεως αξιολόγηση. Νόμιμες κατακτήσεις εξ αποστάσεως, παράνομες εξ επαφής.

Η κουβέντα για τις κατακτήσεις, τους πήγε στον Ντίνο Χριστιανόπουλο και στο έργο του «Το κορμί και το σαράκι»:

«Παράξενα παιδιά. Προτιμούν να καυλώνουν εξ αποστάσεως παρά εξ επαφής».

Κοιτάχτηκαν και μειδίασαν. Για τη γενιά τους μιλούσε; Θορυβήθηκαν. Μήπως αυτός είναι ο νέος και νόμιμος εικονικός κόσμος που τους ετοιμάζουν να ζήσουν; Ο Χριστιανόπουλος χτύπησε μέσα τους το καμπανάκι του κινδύνου. Πιασμένοι χέρι χέρι και με γλυκιά την ανάμνηση της μοναδικής κατάκτησης, του έρωτά τους τον καιρό της πανδημίας συνέχιζαν να αγωνίζονται παράνομα και εξ επαφής…

Οι καταλήψεις συνεχίζονται…Οι κατακτήσεις του φοιτητικού κινήματος συνεχίζονται…

Ανδριανή Στράνη