Σε λίγες μέρες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να αναγγείλει τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ στη τελευταία περίοδο διακυβέρνησης της χώρας απ’ το δίδυμο των ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ.
Ένα από τα πλέον επίδικα θέματα που βρίσκεται στο προσκήνιο, αφορά το θέμα των συντάξεων. Είναι γνωστό ότι ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει το πετσόκομμα των συντάξεων που έχουν δοθεί πριν την εφαρμογή του νόμου. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο νόμος αυτός είναι ένα μόνο μέρος απ’ τα δυσβάσταχτα μέτρα που περιέχονται στη συμφωνία κυβέρνησης –τρόικα, πριν τη λήξη του τρίτου μνημονίου και που αφορά τα επόμενα χρόνια τουλάχιστον μέχρι το 2040.

Γίνεται λοιπόν μεγάλη συζήτηση για το αν θα εφαρμοστεί ο νόμος αυτός, δηλαδή αν θα γίνει περικοπή ή όχι στις συντάξεις. Το κυβερνητικό επιτελείο με όλους τους προπαγανδιστικούς του μηχανισμούς επιχειρεί να εμφανιστεί με ένα φιλολαϊκό πρόσωπο και ότι δήθεν αγωνίζεται για να μην προχωρήσει στη περικοπή των συντάξεων. Απ’ την άλλη μεριά η αντιπολίτευση και πρώτα απ’ όλα η ΝΔ βρίσκεται σε δύσκολη θέση αφού αντιλαμβάνεται ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ενισχύσει πιθανόν το ΣΥΡΙΖΑ ενώ η ίδια είναι αρκετά εκτεθειμένη αφού δηλώσεις κεντρικών της στελεχών είχαν εκφράσει στη πραγματικότητα την αντίθεση τους σε μια τέτοια εξέλιξη.

Όμως αυτό που θέλουμε εδώ να εξηγήσουμε αφορά τη πραγματικότητα γύρω απ’ την εξέλιξη του συνταξιοδοτικού – ασφαλιστικού συστήματος στη χώρα. Τα μέτρα που έχει αποφασίσει η κυβέρνηση και που απαιτούσαν οι λεγόμενοι θεσμοί, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Η μία αφορά τα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα και αφορούν τις περικοπές για την εκπλήρωση των δανειακών της υποχρεώσεων και η άλλη αφορά τα τις λεγόμενες μεταρρυθμίσεις, δηλαδή μέτρα στρατηγικού χαρακτήρα, που αφορούν τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις που απαιτεί τόσο ο ξένος παράγοντας, όσο και η ντόπια μεγαλοαστική τάξη (είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του ΣΕΒ για το θέμα των συντάξεων, του βασικού μισθού και των συλλογικών συμβάσεων).

Πρέπει να τονίσουμε ότι οι περικοπές στις συντάξεις είναι μία στρατηγικού τύπου επιλογή χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχει και άμεσο οικονομικό αποτέλεσμα. Το συνταξιοδοτικό σύστημα στη χώρα μας οδηγήθηκε μέσα από την λεηλασία των αποθεματικών των ταμείων, να έχει σαν κύρια βάση το χαρακτήρα της «αλληλεγγύης γενεών», δηλαδή από τις εισφορές όσων εργάζονται να πληρώνεται η σύνταξη αυτών που αποχωρούν απ’ την εργασία. Η σύνταξη σήμερα ,μετά τους αντιασφαλιστικούς μνημονιακούς νόμους και ειδικα μετα το νόμο Κατρούγκαλου διαμορφώνεται από δύο τμήματα. Από το τμήμα μιας πενιχρότατης «εθνικής σύνταξης»-πείνας και από το τμήμα της αναταποδοτικής σύνταξης, ο υπολογισμός της οποίας εξαρτάται άμεσα από τις αποδοχές του εργαζόμενου στην διάρκεια της εργασιακής ζωής του επί των οποίων θα καταβάλει εισφορές , από τα χρόνια ασφάλισης κλπ.

Η σημερινή διαμόρφωση των μισθών των εργαζομένων είναι δεινή. Οι πρωτοφανείς περικοπές έχουν φέρει το μισθό σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Αυτό φυσικά έχει σαν αποτέλεσμα και τη μεγάλη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Ταυτόχρονα η πρωτοφανής ανεργία και η μαύρη και ανασφάλιστη εργασία προκαλούν την απόλυτη απορρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. Όλα αυτά οδηγούν τόσο σε μια διαρκή μείωση των σημερινών συντάξεων αλλά και προεξοφλούν ακόμα πιο άθλιες μελλοντικές συντάξεις. Έτσι η περικοπή των συντάξεων δεν είναι ένα πρόσκαιρο μέτρο αλλά μια στρατηγική επιλογή του συστήματος.
Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες ακόμα και αν την επόμενη περίοδο οι δανειστές επιχειρήσουν να ενισχύσουν τη κυβέρνηση αναστέλλοντας για ορισμένο χρόνο την εφαρμογή των περικοπών είναι βέβαιο ότι είτε αυτή η κυβέρνηση, είτε αυτή που θα προκύψει απ’ τις επόμενες εκλογές θα προσπαθήσει να εφαρμόσει τις αποφάσεις αυτές. Η αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής απ’ τη μεριά του εργατικού και λαϊκού κινήματος είναι ιδιαίτερα σύνθετη. Η περικοπή των συντάξεων δεν αφορά μόνο τους συνταξιούχους. Αφορά την ίδια στιγμή τους μισθούς των εργαζομένων, την ανεργία αλλά και τις συνθήκες εργασίας και μόνο έτσι μπορεί να αντιμετωπιστεί απ’ το συνδικαλιστικό κίνημα. Μόνο ένα ενιαίο μέτωπο εργαζομένων , συνταξιούχων μπορεί να βάλει φρένο στις περικοπές ανοίγοντας ταυτόχρονα τη προοπτική της ανάσχεσης της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

Γιώργος Σόφης