Συντονιστές εκπαίδευσης θεωρούν αδύνατη τη βαθμολόγηση των μαθητών μέσω της τηλεκπαίδευσης ● Κακόγουστο αστείο χαρακτηρίζουν την εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας σύλλογοι εκπαιδευτικών που αποφασίζουν να μην παραδώσουν βαθμολογία.

Οπως είναι γνωστό, στις 9-12-2020 με την υπ’ αρ. 167603/ΓΔ4 εγκύκλιο, το ΥΠΑΙΘ καλεί τους εκπαιδευτικούς να βάλουν τηλε-διαγωνίσματα και να καταθέσουν τηλε-βαθμολογίες μαθητών, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όπως συμβαίνει υπό φυσιολογικές συνθήκες.

Με λίγα λόγια, Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και υπουργείο Παιδείας έφτασαν στο σημείο να θεωρούν ότι εκπαιδευτική διαδικασία χωρίς αριθμητική αξιολόγηση δεν νοείται… Αλλά αριθμητική αξιολόγηση χωρίς εκπαιδευτική διαδικασία νοείται!

Οι εγκύκλιοι του υπουργείου Παιδείας έχουν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις εκτός από εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς και σε Συντονιστές Εκπαιδευτικού Εργου (Σχολικούς Συμβούλους), καθώς γελοιοποιούν την εκπαιδευτική διαδικασία και τους εκπαιδευτικούς.

Οι Συντονιστές Εκπαιδευτικού Εργου του 4ου ΠΕΚΕΣ Αττικής αναφέρουν ότι η αναγκαστική «λύση» της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έχει κύριο στόχο να διατηρηθεί η επαφή των εκπαιδευτικών με τους/τις μαθητές/τριές τους κατά το διάστημα αναστολής της λειτουργίας των σχολικών μονάδων. Η αποτίμηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων αυτής της διαδικασίας, όπως και των επιπτώσεων στον ψυχισμό των παιδιών εξαιτίας του εγκλεισμού, ασφαλώς δεν μπορεί να γίνει σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να προκύψουν ερευνητικά δεδομένα.

Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι Συντονιστές, είναι προφανές ότι κατά το πρώτο τρίμηνο/τετράμηνο δεν μπορούν να εφαρμοστούν «απαρέγκλιτα» οι κείμενες διατάξεις γενικότερα για την αξιολόγηση σε όλα τα εκπαιδευτικά επίπεδα και ειδικότερα για τη διεξαγωγή των ωριαίων γραπτών δοκιμασιών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Πέραν των τεχνικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλές μαθήτριες/μαθητές και των ανισοτήτων που –κατά κοινή παραδοχή– επέτεινε η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, θεωρούμε ότι είναι εκ των πραγμάτων αδύνατον σ’ αυτό το πλαίσιο λειτουργίας να διασφαλιστούν ελεγχόμενες συνθήκες διεξαγωγής των εξεταστικών δοκιμασιών. Είναι επομένως ορατός ο κίνδυνος να απαξιωθεί στα μάτια των παιδιών και των οικογενειών τους η αξιολογική διαδικασία και να σχηματίσουν οι εκπαιδευτικοί στρεβλή αξιολογική εικόνα για ένα τμήμα του μαθητικού δυναμικού.

Για τους λόγους αυτούς προτείνουν «κατ’ εξαίρεση για το τρέχον σχολικό έτος, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, να παραδοθεί βαθμολογία από τους/τις εκπαιδευτικούς κατά το δεύτερο τρίμηνο/τετράμηνο του σχολικού έτους και αυτή να ισχύσει και για το πρώτο τρίμηνο/τετράμηνο, όπως εξάλλου προβλέπουν οι κείμενες διατάξεις σε περίπτωση αντικειμενικών δυσκολιών».

Προτείνουν επίσης «τη μελετημένη μείωση τόσο της διδακτέας όσο και της εξεταστέας ύλης, δεδομένου ότι, με την επιστροφή στην κανονική λειτουργία των σχολείων, θα χρειαστεί η επανάληψη της διδασκαλίας όσων αντικειμένων θίχτηκαν κατά την περίοδο του εγκλεισμού».

Οι εκπαιδευτικοί

Τέλος, ειδικότερα για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θεωρούν ότι, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που προκάλεσε η πανδημία στην εκπαιδευτική πραγματικότητα, των δεδομένων δυσκολιών και της συνακόλουθης αντικειμενικής όξυνσης των ανισοτήτων που συνοδεύει την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, επιβάλλεται η αναστολή, τουλάχιστον για την τρέχουσα σχολική χρονιά, της εφαρμογής της Τράπεζας Θεμάτων.

Τους προβληματισμούς τους για την εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ εξέφρασαν, ανάμεσα σε άλλους, και οι καθηγητές του 7ου Γυμνασίου Χανίων, που εκτιμούν ότι το ΥΠΑΙΘ διαχειρίζεται την υγειονομική κρίση με πρωτοφανή αντιπαιδαγωγικό τρόπο. Ο σύλλογος των καθηγητών σημειώνει ότι «μέσω της τηλεκπαίδευσης η βασική αρχή της ισότιμης πρόσβασης όλων των μαθητών στη γνώση έχει καταστρατηγηθεί εντελώς, ακόμη κι αν λάβουμε υπόψη τον (περιορισμένο ούτως ή άλλως) αριθμό των τάμπλετ που μοιράστηκαν στους μαθητές τον Δεκέμβριο, εφόσον το είδος του τεχνολογικού εξοπλισμού και η ποιότητα της σύνδεσης εγγυώνται τελικά και την ποιότητα της ανατροφοδότησης των πληροφοριών».

Οπως επισημαίνουν οι εκπαιδευτικοί, το ποσοστό των μαθητών που αντιμετωπίζει σοβαρά τεχνολογικά προβλήματα ξεπερνά σήμερα το 30%. Επιπλέον η πολύωρη έκθεση των μαθητών στις οθόνες, η οποία είναι μεγαλύτερη από δέκα ώρες καθημερινά, είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για την ψυχική και τη σωματική τους υγεία, όπως πολλές φορές έχει επισημανθεί από τους ειδικούς, διότι δημιουργεί βαριεστημένα, ακόμη και νευρωτικά παιδιά. Δυστυχώς τέτοιου είδους επιπτώσεις έχουν ήδη παρατηρηθεί στους μαθητές.

«Παθητικοί δέκτες»

Επίσης κάτω από τέτοιες συνθήκες έχει εκμηδενιστεί ο παιδαγωγικός ρόλος των εκπαιδευτικών, που αποτελούσε ανέκαθεν την κινητήρια δύναμη μετάδοσης της γνώσης και διαμόρφωσης της προσωπικότητας των μαθητών. Η διδασκαλία τείνει να μοιάζει με ραδιοφωνική εκπομπή και μάλιστα χωρίς ακροατές πολλές φορές (εφόσον οι κάμερες όλων των συμμετεχόντων είναι κλειστές, «για να μην πέσει το σύστημα»), μετατρέποντας έτσι τους μαθητές σε παθητικούς δέκτες που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, να αναλάβουν πρωτοβουλία και να αφομοιώσουν τις νέες γνώσεις. Οι μαθητές παραμένουν ανέκφραστοι μπροστά σε μια ψυχρή οθόνη, χωρίς καμία δυνατότητα κοινωνικοποίησης, αλληλεπίδρασης και φυσικής επαφής με τους καθηγητές και τους συμμαθητές τους.

Περισσότερο από όλους όμως πλήττονται οι μαθητές με ιδιαιτερότητες και μαθησιακές δυσκολίες, εφόσον η ισοπεδωτική προσέγγιση της τηλεκπαίδευσης τους στερεί τη δυνατότητα να εκφραστούν με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο και να διατυπώσουν ελεύθερα τις απορίες τους.

Ο σύλλογος των καθηγητών του Γυμνασίου Χανίων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η επιμονή του υπουργείου στην τηλε-αξιολόγηση των μαθητών είναι τουλάχιστον ένα κακόγουστο αστείο και στο πλαίσιο αυτό αποφάσισαν «να μην παραδώσουμε Βαθμολογία Α’ Τετραμήνου στους μαθητές και στους κηδεμόνες τους, διότι θεωρούμε χρέος μας να διαφυλάξουμε την ισότιμη πρόσβαση όλων των μαθητών στη γνώση, τον παιδαγωγικό μας ρόλο, αλλά και τον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης, αξίες που χρόνια τώρα βάλλονται και υποσκάπτονται με αποκορύφωμα τη δεινή περίοδο της πανδημίας που διανύουμε τώρα!».

Ενα click away από την ψηφιακή άνοια

Μια υποθετική εικόνα από το Σκόιλ Ελικίκου του μέλλοντος, όπως το σχεδιάζουν και το οραματίζονται η τηλε-υπουργός και το τηλεπιτελείο της, παραθέτει ο καθηγητής Αθανάσιος Φατής (τηλε-καθηγητής στο τηλΕΠΑΛ Μύρινας):

«Για φιλολογικά μαθήματα πατήστε ἕν, για φυσικές/θετικές επιστήμες πατήστε ρίζα δύο, για ξένες γλώσσες επιλέξτε το τρία, για θρησκευτικά καλέστε απευθείας στο γραφείο της υπουργού, για κοινωνικές επιστήμες πατήστε τη σκανδάλη, τα μαθήματα θεωρούνται αριστερού προσανατολισμού και δεν διδάσκονται σε συνθήκες γύψου, για γυμναστική καλέστε απευθείας στο Μέγαρο Μαξίμου για να κρατήσετε θέση στην επόμενη κυριακάτικη ποδηλατάδα στην Πάρνηθα. Αν είστε ρομά, πρόσφυγας ή ελληνοφτωχοδιαβολάκος, λυπούμεθα αλλά η κοινωνικοοικονομική σας κατάσταση ή το DNA σας δεν είναι συμβατά με το απλικέισιον».

Χρήστος Κάτσικας