Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου πλάσματος, η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, η ψυχή άψυχων συνθηκών
Για μια ακόμη φορά, πριν χλευάσουμε και αγανακτήσουμε, ας θυμηθούμε τον Καρλ Μαρξ:
”Η θρησκευτική οδύνη είναι έκφραση της πραγματικής οδύνης και συνάμα διαμαρτυρία ενάντια στην πραγματική οδύνη. Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου πλάσματος, η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, η ψυχή άψυχων συνθηκών. Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού”.
Μπορεί οι σκηνές αυτές να προκαλούν διάθεση χλευασμού, αλλά δεν παύουν να φανερώνουν την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Την απόγνωση μπροστά στη βαριά και ανίατη αρρώστια, τον τρόμο μπροστά στον θάνατο.
Δεν σημαίνει πως οι άνθρωποι αυτοί (στην τεράστια πλειονότητά τους Τσιγγάνοι, αν μιλάμε για την Τήνο) δεν έχουν προσφύγει στην επιστήμη. Μόνο που όλοι μας βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα όρια ανάπτυξής της. Και η θρησκεία έρχεται για τον κόσμο αυτόν να λειτουργήσει όπως το διατύπωνε ο Καρλ Μαρξ; ως παρηγοριά στην κοιλάδα των δακρύων.
Ας συγκρατήσουμε τη διάθεσή μας για γέλιο, για καταδίκη, για χλευασμό. Κι ας προσπαθήσουμε (για να θυμηθούμε και τον Σπινόζα) αντί να χλευάσουμε ή να καταδικάσουμε, να κατανοήσουμε.
Είναι ο μόνος τρόπος, άλλωστε, για να συμβάλλουμε στο να αλλάξει οτιδήποτε θεωρούμε πως πρέπει ν’ αλλάξει.
Γιώργος Αλεξάτος
